Een probleem waar menig melkveehouder op kan stuiten, is de melkziekte. Meer dan driekwart van de koeien lijdt hier aan. Maar wat is dit precies? En welke gevolgen heeft het? En nog belangrijker: is het te voorkomen? In dit artikel gaan we je agrarische winkel een handje helpen door te kijken hoe je melkziekte herkent én voorkomt.
Wat is melkziekte?
Subklinische melkziekte houdt in dat er gebrek is aan calcium nadat er afgekalfd is. Gevolgen van melkziekte kunnen zijn dat koeien minder vruchtbaar worden, minder melk geven, lebmaagdraaiingen sneller kunnen ontstaan, en dat er een hoger stressgehalte ontstaat bij de koe. Dit heeft op zijn beurt weer als gevolg dat hun immuunsysteem minder wordt en de kans op infecties daardoor toeneemt. Andere gevolgen kunnen zijn dat de pens, baarmoeder en lebmaag minder gaan werken. Zonder behandeling kunnen de consequenties erger zijn: de koe kan in coma raken en hierdoor overlijden.
Melkziekte kan ontstaan wanneer er niet wordt voorzien in de toenemende calciumbehoefte van een koe rond het afkalven. Omdat de koe dit extra calcium niet uit haar voer kan halen, moet ze het extra calcium halen uit haar botten, nieren en darmen. Wanneer de calciummobilisatie niet voldoende is, daalt de hoeveelheid calcium in het bloed erg snel. Wanneer deze hoeveelheid te laag is, kan melkziekte ontstaan.
Hoe kan je melkziekte herkennen?
Melkziekte kan je herkennen aan enkele symptomen, zowel klinisch als subklinisch. Zo kan er bij de koe een vermindering ontstaan in haar eetlust. Ook kan de koe last krijgen van een droge neus, een verlaagde lichaamstemperatuur of koude oren. Een andere manier om melkziekte te herkennen, is wanneer de koe slappere spieren heeft, niet meer goed kan blijven staan, of wankelt en ongecoördineerd begint te lopen.
Echter, melkziekte kan ook onzichtbaar zijn. Dit wordt dan ook onzichtbare of verborgen melkziekte genoemd. Hierbij is het minder tot niet goed te herkennen dat een koe aan melkziekte lijdt. Deze koeien worden regelmatig over het hoofd gezien. Dit zijn dikwijls koeien die aan andere mankementen lijden, zoals kreupelheid, droogstand, of te veel melkafgifte. Onzichtbare melkziekte komt overigens ook voor bij koeien die al eerder melkziekte hebben gehad.
Melkziekte voorkomen
Gelukkig is er een manier om de kans op melkziekte in te perken. Dit doe je door de calciumstofwisseling goed voor te bereiden alvorens er afgekalfd wordt. Dat kan je doen door het voer aan te passen. Vaak krijgt een koe tijdens de droogstand namelijk dubbel zoveel calcium als dat ze nodig hebben, waardoor het mechanisme dat het calcium absorbeert minder actief wordt. Het gevolg hiervan is dat het de koe na het afkalven niet goed lukt om extra calcium in zich op te nemen.
Oftewel, verminder het calcium in het droograntsoen en maak dat de koe minstens drie weken de tijd heeft om aan het ruwvoer te wennen voordat er afgekalfd wordt. Wanneer het afkalven voorbij is, dienen de koeien in het totale rantsoen dagelijks minstens honderd gram aan calcium binnen te krijgen. Dat is hoe je kan voorkomen dat melkziekte koe en bedrijf kwelt!
Â
