Wie zijn de winnaars van de HBO-Innovatieprijs Mens, Werk en Organisatie 2023? Dat is vandaag – maandag 6 november – bekend gemaakt tijdens de onderzoeksdag aan de Hogeschool Utrecht, waar onderzoekers en lectoren van verschillende hogescholen uit het vakgebied van Mens, Werk & Organisatie bijeen komen. De prijs werd vandaag uitgereikt door Petra Biemans (namens het lectorennetwerk Mens, Werk & Organisatie), Marieke de Feyter (programmamanager A&O fonds Gemeenten) en Sonia Sjollema (directeur NSvP).
Uit de inzendingen vanuit de hogescholen in Nederland, heeft de jury drie winnaars aangewezen. Zij winnen een geldbedrag van respectievelijk € 1.500, € 1.000 en € 500 -.
Vitaliteit, betrokkenheid van praktisch geschoolde medewerkers bij duurzaam en gezond werken, en draagvlak bij veranderingen in organisaties zijn de thema’s van de winnende beroepsproducten
1e prijs: Emma van Opstal, Avans Hogeschool
Emma ontwikkelde ‘Het Vitaliteitswiel’, een aantrekkelijk vormgegeven praatplaat om het gesprek tussen medewerker en leidinggevende over vitaliteit te faciliteren. Vitaliteit vraagt om maatwerk, waarbij de medewerker zelf bepaalt welke doelen van belang zijn en welke organisatieondersteuning gewenst en nodig is. Het ontbreken van een terugkerend gesprek over vitaliteitsdoelen en -behoeften is een zwak punt van veel vitaliteitsaanpakken. De jury roemt Emma’s participatieve, innovatieve en gedegen werkwijze en de praktische toepasbaarheid van het eindproduct. Het Vitaliteitswiel is onderbouwd met een literatuurstudie met achtergrondinformatie die ook voor andere organisaties zeer relevant is. Het eindproduct is tot stand gekomen met grote betrokkenheid van de medewerkers zelf, hun inbreng leidde tot een aantal vitaliteitsthema’s die in het Vitaliteitswiel zijn opgenomen. Het instrument vergroot de zelfregie van medewerkers en tegelijkertijd wordt het gesprek met leidinggevenden geactiveerd. Wat de jury zeer waardeert, is dat vitaliteit hiermee niet een puur individuele verantwoordelijkheid verwordt, maar ook een organisatie-verantwoordelijkheid is.
2e prijs: Channah Rombouts, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Hoe kun je ervoor zorgen dat meer bouwplaats medewerkers aan een vitaliteitsprogramma meedoen? Vitaliteit is een bijzonder relevant onderwerp, want de beroepsbevolking wordt ouder en mensen zullen tot op hogere leeftijd aan het werk blijven. Maar ondanks het toegenomen aanbod van vitaliteitsprogramma’s blijft de deelname aan deze programma’s relatief laag – en vooral bij praktisch geschoolde medewerkers.
Channah deed haar onderzoek bij een aannemersbedrijf en hanteerde een ontwerpgerichte aanpak: het bestaande ontwerp van het vitaliteitsprogramma zodanig aanpassen dat méér medewerkers eraan deelnemen. Daartoe deed ze allereerst onderzoek onder de bouwplaatsmedewerkers naar hun behoeften, en de belemmerende en bevorderende factoren voor deelname. De jury is van mening dat Channah’s onderzoeksproces goede aanknopingspunten biedt om ook in andere organisaties beter in beeld te krijgen waar de werkelijke behoeften van medewerkers liggen, vóórdat een organisatie met vitaliteitsplan komt. Channah maakte zowel een aangepast vitaliteitsprogramma, alsook een uitgebreid implementatievoorstel, inclusief communicatieplan. Bovendien adviseerde zij over de manier waarop deelname en tevredenheid gemonitord kunnen worden, zodat participatie en afstemming ook in de toekomst gewaarborgd blijven. De jury vindt het belangrijk dat er meer oog komt voor vitaliteit in praktische beroepen, en oordeelt dat het werk van Channah een grote maatschappelijke relevantie heeft.
3e prijs: Veerle Branderhorst, Fontys Hogeschool
Veerle ontwikkelde een interventie die het vertrouwen van medewerkers in een ingezet verandertraject én het management, positief beïnvloedt. Om het draagvlak bij medewerkers te vergroten focuste Veerle zich op de vaak niet benoemde onderstroom van veranderprocessen: aandacht voor de emoties, ervaringen en behoeften van de medewerkers die de verandering moeten vormgeven en de consequenties ervan in hun werk ervaren.
Veerle heeft twee beroepsproducten gemaakt: de Verander Behoefte scan (VB-scan) en de terugkoppelingssessies van de VB-scan. Met de VB-scan, die de vorm heeft gekregen van een bordspel, gingen medewerkers met elkaar in gesprek over de verandering en konden ze hun eigen posities en behoeften in de verandering bepalen. Na het doen van de VB-scan werden de data die hieruit voortvloeiden geanalyseerd en vervolgens in twee terugkoppelingsgesprekken met medewerkers en directie besproken. Ook deze terugkoppeling naar de directie en de teams heeft een positieve impact gehad op het onderlinge vertrouwen.
De eindproducten van Veerles afstuderen zijn relevant voor veel organisaties waar een veranderingsproces gaande is. De jury vindt het belangrijk dat er meer oog komt voor de gevoelens van alle betrokkenen bij een gewenste verandering. Dit speelt bij elke verandering in elke organisatie.
