OOSTERHOUT – Melissa Luwema, student bouwkunde aan de HZ University of Applied Sciences, weet het zeker: biobased bouwen heeft de toekomst. Voor haar afstudeeronderzoek naar duurzame én kostenbesparende biobased oplossingen heeft ze op 21 juni de aanmoedigingsprijs van Bouwteam ontvangen.
door: Han Verbeem
Het is inmiddels een jaarlijkse traditie van Bouwteam en de aangesloten participanten van Bouwteam: vier afstudeerders mogen voor het bedrijfsleven, onderwijs, partners, ouders en medestudenten een presentatie oftewel ‘pitch’ houden over hun eindprojecten. De locatiekeuze voor deze derde editie is toepasselijk: de creatieve Houthallen-popup, op het terrein van de voormalige Galvanitasfabriek in Oosterhout. De fabriekshallen worden uiteindelijk geïntegreerd in de nieuwe, duurzame en toekomstbestendige woonwijk die hier in afzienbare tijd verrijst. Juist de blik op de toekomst en het ‘out of the box’-denken, weerspiegelt zich in de pitches.
Herwaardering biobased
De moderne bouwtechnieken met staal en beton staan in veel opzichten vér af van de bouwwijze uit vorige eeuwen, legt winnares Melissa Luwema uit. Toch ontstaat er een herwaardering voor grondstoffen met een natuurlijke oorsprong zoals vlas, stro, leem en twijgen. Want biobased is duurzaam en CO2.-besparend. Eigenlijk is er niets nieuws onder de zon, zo vat Melissa het samen. “Bouwen met natuurlijke grondstoffen en materialen is van alle tijden.” Van februari tot juli is ze aan de slag gegaan bij Quadrant Architecten in Zevenbergen, één van de 44 participanten van Bouwteam – de verbindende samenwerking tussen onderwijs en praktijk.
MPG-besparing
Melissa heeft naar eigen zeggen een échte passie voor bouwen, architectuur en duurzaamheid . Na afronding van haar studie wil ze duurzaamheidsadviseur worden. Als afstudeerproject onderzocht ze daarom de besparingskansen op de MPG (Milieu Prestatie Gebouwen) bij twee appartementenprojecten, in Strijen en in Oosterhout. Bij de vaststelling van de MPG wordt gekeken naar het totaal van de schaduwkosten – oftewel de kosten die het bouwproject veroorzaakt op het milieu- berekend per vierkante meter over het aantal jaren dat het gebouw meegaat.
Toepasbaarheid
Hoe lager de MPG, hoe kleiner de footprint op het milieu en des te duurzamer is de bouw. Daarom onderzocht ze de toepasbaarheid van 23 biobased bouwmaterialen bij de twee bouwprojecten. “Alle producten, van strobalen tot houtvezels en papier, kregen een puntenscore van 0 tot 5 – variëren van niet bruikbaar tot zeer goed”, zegt Melissa. Uiteindelijk bleven er vijftien geschikte biobased grondstoffen over. Vervolgens maakte ze een doorberekening wat dit nu in de praktijk aan MPG-besparing oplevert: een verlaging van 15 cent per vierkante meter op jaarbasis bij de nieuwbouw in Strijen, en een verlaging van 22,3 cent in Oosterhout.
Oproep
Biobased bouwen is dus méér dan alleen de nostalgie naar het oude bouwen, het biedt juist kansen voor de toekomst. Durf daarom biobased bij de bouw in te zetten, is haar oproep aan haar medestudenten en aan het bedrijfsleven. “Begin bij isolatiemateriaal of gevelbekleding en kijk van daaruit verder naar andere mogelijkheden”, zo sluit ze haar pich af, Juist deze oproep is de aanleiding voor de vakjury om Melissa de Bouwteam-aanmoedigingsprijs toe te kennen – met een cheque van 150 euro.
CSRD-regelgeving
De twee overige finalisten gooiden eveneens hoge ogen, merkte juryvoorzitter Willem van Boxsel op. Zo gaf Nick van Dordregt, afstudeerder van Avans Hogeschool bij het Zundertse bouwbedrijf Maas-Jacobs, een presentatie over de toekomstige Europese CSRD-regelgeving (Corporate sustainability Reporting Directive). In de CSRD zijn bepalingen van de Omgevingswet, Wet Kwaliteitsborging en de Stikstofwet samengevoegd, “Vanaf 2025 zijn bedrijven verplicht een duurzaamheidsrapportage in de jaarstukken op te nemen”, legt Nick uit. Daarom is het van belang dat bouwbedrijven nu al werken aan een duurzaamheidsstrategie – voor zover ze die al niet hebben.
Materiaalgebonden emissies
Avans-studenten Charlotte van Bergen en Pim Nooten, die samen een afstudeerproject volgen bij Van Wijnen, hielden een gezamenlijke pitch over de PPI (Paris Proof Indicator) over materiaalgebonden emissies. Hun projectdoel is het terugdringen van de materiaalgebonden CO2.-uitstoot binnen Wij Wonen-concept: een verbindend bouwconcept van bouwbedrijf Van Wijnen, waarbij duurzaamheid en wooncomfort hand in hand gaan. Uitgaande van een modale tussenwoning met betonnen vloeren, houten kap en prefab tussenmuren hebben beide afstudeerders een drietal duurzaamheidspakketten uitgedacht: hiermee blijft de bouw in elk geval onder de PPI-grenswaarden van 2030 en de meest uitgebreide voldoet al aan de 2050-norm. De pakketten zijn kostprijsverhogend maar het is wél een investering voor de toekomst, leggen ze uit.
Young Professionals
Tenslotte is deze middag een achttal Young Professionals in het zonnetje gezet. Jonge, talentvolle bouwprofessionals die via het bouwonderwijs bij Bouwteam hun weg vinden in het bedrijfsleven. “Dát is waar Bouwteam voor staat: samenwerken, ontwikkelen en delen”, besluit Erik Colijn van BouwSchool Breda & Bouwteam. Want het zijn de nieuwe, jonge generaties die uiteindelijk de duurzaamheidsslag moeten maken.
