Kamps startte in 1990 bij Euregio Rijn-Waal en heeft zo al een groot deel van de geschiedenis van de organisatie in Kleve meegemaakt. Hij blikt kort terug: “Na de Tweede Wereldoorlog was er nauwelijks contact tussen Nederland en Duitsland. Toen het contact vanaf de jaren zestig op gang kwam en de economie zich voorspoedig ontwikkelde, werden de handelsbetrekkingen belangrijker.”
Snelweg als startschot
De aanleg van de A12 en de Duitse A3 vormde voor Euregio Rijn-Waal het startschot van verbinden, een rol die de organisatie nog altijd heeft. De grensstreek wilde ook zelf in economisch opzicht profiteren van deze belangrijke verbinding tussen de Randstand en het Ruhrgebiet. Daarvoor was een structurele samenwerking tussen de regio’s en grensgemeentes nodig. Van begin af aan maakten ook de Nederlandse Kamer van Koophandel en de Duitse Industrie- und Handelskammer hier deel van uit. In de eerste jaren ging veel aandacht naar het verstevigen van contacten tussen inwoners, zodat contacten tussen beide landen konden worden verbeterd. Bijvoorbeeld door het ondersteunen van seniorenontmoetingen, scholierenuitwisselingen en grensoverschrijdende sporttoernooien.
Booster van de Europese Unie
In de jaren negentig werd dankzij de groter wordende rol van de Europese Unie (EU) ook de rol van Euregio Rijn-Waal belangrijker. Er kwam Europees beleid richting de interne markt en van grenscontroles was geen sprake meer. Bijkomend voordeel was dat vanuit de EU voor het eerst geld beschikbaar kwam voor grensoverschrijdende samenwerking. De meeste belangstelling ging in eerste instantie naar het toerisme en er werden diverse grensoverschrijdende fietsroutes aangelegd. Ook bleef er aandacht voor sociale en culturele samenwerking.
Interreg voor grensoverschrijdende samenwerking
In de loop van de jaren ’00 verschoof het accent meer richting de economie: bedrijven moesten elkaar ook over de grens kunnen vinden, want dat bespoedigt innovatie en vernieuwing. De subsidies die de Euregio Rijn-Waal verstrekt, komen uit het programma INTERREG. Dit programma is door de Europese Unie speciaal voor grensregio’s in het leven geroepen. In 2022 start daarvan alweer het zesde programma. Opnieuw kunnen bedrijven met een innovatief idee dat zij graag samen met een partner uit het buurland uitwerken, ondersteuning aanvragen. Kamps: “Een bedrijf waar innovatieve en vernieuwing aan de orde van de dag zijn, kan niet alles alleen. Zoek je in het grensgebied een kennispartner, dan kom je samen in aanmerking voor bijvoorbeeld financiële ondersteuning. Heb je zo’n partner nog niet, dan putten wij uit ons netwerk voor een partner of een kennisinstelling. Daar zit echt onze toegevoegde waarde.”
Strategische Agenda 2025+
Euregio Rijn-Waal heeft de grensuitdagingen voor de komende jaren vastgelegd in de Strategische Agenda 2025+ waarin onder meer economie en klimaat bij elkaar worden gebracht, net als onderwijs en de arbeidsmarkt. “Continu vragen wij aandacht voor het opleiden van mensen in een grensgebied. Nederlandse jongeren maken kennis met het bedrijfsleven in Duitsland tijdens een stage en omgekeerd. Naar mensen met technische kennis is veel vraag, aan beide kanten van de grens. Zit je bijvoorbeeld met je bedrijf in Nijmegen en je ervaart personeelstekort, dan kun je beter twintig kilometer over de grens kijken dan honderd kilometer naar het Westen.”
Kosteloos advies van het GrensInfoPunt
Toch kunnen bedrijven die over de grens zaken doen of personeel uit het buurland in dienst nemen, tegen vraagstukken op het gebied van bijvoorbeeld wet- en regelgeving of sociale zekerheid blijven aanlopen. Voor al dat soort vragen kunnen mensen terecht bij het GrensInfoPunt bij de Euregio Rijn-Waal. Kamps: “Sinds 2016 zijn er bij alle Euregio´s langs de Duits-Nederlandse grens GrensInfoPunten gevestigd. Die informeren ondernemers, werknemers en studenten kosteloos. Jaarlijks maken duizenden mensen gebruik van de expertise van ons GrensInfoPunt.”
Meer vanzelfsprekend
Vijftig jaar na de start van Euregio Rijn-Waal hebben de grensoverschrijdende fietsroutes nog altijd niet aan populariteit ingeboet. Daarom bundelde Euregio Rijn-Waal voor het gouden jubileum de vijftig mooiste fiets- en wandelroutes langs de Rijn, Waal en Maas. Volgens Kamps is het in de afgelopen vijftig jaar een stuk vanzelfsprekender geworden om over de grens te kijken. “De samenwerking wordt in steeds meer sectoren opgezocht: het is win-win. Maar, je moet het wel doén. Uit je comfortzone stappen.”
Auteur: Carline Klijn – van Best
