Wat is uit ergonomisch oogpunt de slimste oplossing? Een bureaustoel met meerdere instellingen maar waarvan de functies nauwelijks worden gebruikt? Of een stoel die slechts één knop telt en direct goede ondersteuning biedt? Toon Mampaey, commercieel directeur Be By Bèta, was overtuigd van het tweede en besloot in 2019 samen met npk design aan de slag te gaan met de ontwikkeling van Be Hybrid: een stoel die voor iedereen op de werkvloer – groot of klein – direct comfortabel zit.
Mampaey zag een paar jaar geleden al dat mensen zich steeds in verschillende ruimtes van een gebouw begeven. Op kantoor, of op school. “De traditionele bureaustoelen met diverse instelknoppen werden nauwelijks gebruikt op de manier waarop ze bedoeld waren. Met het gevolg dat mensen neerstrijken op een bureaustoel die niet wordt ingesteld en daardoor juist een verkeerde ondersteuning geeft.”
Intuïtief in gebruik
Al in de eerste sessie bij het ontwerp van de Be Hybrid stelden Mampaey en zijn team zich voor twee grote uitdagingen: een stoel ontwerpen die volledig circulair is en misschien nog wel spannender, een stoel die afwijkt van de standaard normen die vijf jaar geleden nog van toepassing waren op bureaustoelen. Mampaey: “Daarin lag voor ons de grootste uitdaging. We wilden een stoel realiseren die het overgrote merendeel van de werkende mensen goed past en waarop zij geheel volgens de normeringen maximaal twee uur prima kunnen zitten. De stoel moest intuïtief zijn in gebruik en direct comfort en steun geven voor iedere persoon met één simpele knop voor het instellen van de zithoogte.”
Co-creatie
Hoe boks je dat voor elkaar? Dat is Mampaey samen met het team van npk design gelukt met een mechaniek waarbij het postuur van de gebruiker automatisch zorgt voor de juiste tegendruk in de stoel. De zwaartekracht helpt mee met het bieden van optimale steun. “Npk design bedacht het mechaniek, samen hebben we het ontwerp steeds verder verfijnd. Daar is veel tijd in gestoken. Je wilt dat een persoon van 1 meter 55 comfortabel zit, maar ook iemand van 1 meter 90. Niet de onderdelen van de stoel, maar de persoon zelf is de katalysator. Npk design heeft op dit mechaniek patent gekregen.”
Pioniersstap
Mampaey: “Als onderdeel van de Fair Furniture Group hebben we de ambitie zo duurzaam mogelijk te produceren. In het produceren van stoelen zoeken we altijd een manier om een product te maken van restafval of van bio based materialen. Dat doen we in onze fabriek waar we afvalvrij produceren en daar streven we ook naar samen met onze partners. De Be Hybrid is dan ook volledig gemaakt van gerecyclede afvalstoffen, waarmee we een enorme pioniersstap hebben genomen.” De milieu impact is minder dan 12 kg CO2 per stuk, waar een goede duurzame stoel al snel op meer dan 80 kilo zit.
Gerecyclede PET-flessen
Boven de gasveer kent de stoel slechts twee kunststofvormen, die allebei van reststoffen worden gemaakt. De zitting en de rugleuning en een aantal kleine harde kunststof onderdelen worden geproduceerd van gerecyclede PET-flessen. Dit is een gesorteerde reststroom waarmee je zowel een zachte samenstelling kunt maken als een harde kunststof samenstelling. Dit was een eis omdat we met een techniek genaamd ‘ultrasoon lassen’ deze verschillend ogende onderdelen van hetzelfde gerecyclede PET kunststof – middels een hoog frequent geluid – met elkaar wilden verbinden. Lijm of schroeven zijn dus niet nodig. De verbinding van de PET gemaakte delen wordt zo met deze techniek – die we in Breda uitvoeren – volbracht. Zo is onder andere het ‘oortje’ dat de rugleuning aan het frame verbindt ultrasoon gelast.
Polyamide
Dan is er nog het frame, dat wordt gemaakt van de ongesorteerde reststroom polyamide (nylon). “Dit materiaal wordt door DSM volledig geupcycled van verschillende soorten oude kunststoffen. Polyamide wordt in de industrie nagenoeg altijd versterkt met glasvezel, dat wilden we niet. We wilden namelijk een frame maken van een 100% homogene pure kunststof met het doel het frame na einde levensduur bij retourname adequaat te recyclen tot een nieuwe polyamide korrel waarvan we weer nieuwe frames kunnen maken. Dat is uiteindelijk gelukt in samenwerking met onze ketenpartners. We zijn dus in staat om van een 100% homogene polyamide korrel – middels spuitgieten met gasinjectie – een sterk genoeg frame te maken, wat aan het einde van de levensduur na retourname weer adequaat kan worden gerecycled tot een nieuwe korrel. En hiervan gaan wij weer nieuwe stoelen maken! Dat lukt alleen goed bij 100% pure homogene kuststoffen: het is 100 procent PET óf 100 procent polyamide.
Het doel van deze samenstelling is om bij retourname van de stoel, eenvoudig alle mono materialen te scheiden en vervolgens gereed te maken voor recycling om er weer nieuwe stoelen van te kunnen maken. Om die reden blijft de Be Hybrid ook waarde behouden. We geven namelijk een gegarandeerde restwaarde van €35,- op het moment dat we de stoel na einde levensduur retour ontvangen.
Mampaey: “Met alle betrokken mensen die er verstand van hebben, konden we dit idee uitwerken. Het was een proces van twee stappen naar voren en één stap terug. Samen hebben we het voor elkaar gekregen.”
Auteur: Carline Klijn – van Best
